Faalangst vermijden: Balans in je leeromgeving !

Het lijkt zo handig: één systeem op de middelbare school waarmee je kind in één oogopslag kan zien welk huiswerk hij heeft en welke uren uitvallen. Ook kun je controleren of hij daadwerkelijk op school is en welke cijfers hij haalt. Het lijkt allemaal zo eenvoudig met zo’n systeem. Als ouder had ik echter graag van tevoren geweten wat voor impact zo’n app op je gezin kan hebben.

Het proces van loslaten !

De overgang van de basisschool naar de middelbare school voelde voor mij als een harde les in loslaten. Thuis zat ik gespannen te wachten terwijl mijn zoon voor het eerst twaalf kilometer naar school fietste. Loslaten vond ik bijzonder moeilijk.

Toen ontdekte ik de magische school-app voor ouders. Met deze app kon ik mijn zoon toch een beetje in de gaten houden, zelfs tijdens zijn eerste weken op de middelbare school. Uur na uur kon ik volgen waar mijn brugpieper uithing. Het was geruststellend om te weten hoe laat hij vrij was, of hij te laat kwam of zelfs uit de les gestuurd werd. Ook het controleren van zijn huiswerk werd met de app mogelijk. Voor iemand die van controle houdt, werd de school-app mijn beste vriend. Ik dacht dat ik zo mijn kind goed kon ondersteunen en hem zonder zorgen naar school kon laten gaan.

Onbedoeld werd ik de controleur van zijn huiswerk en planning. Bij ieder slecht cijfer of waarschuwing stond ik al klaar voor de dagelijkse discussie. Elke keer dat ik een onvoldoende voorbij zag komen, voelde ik mijn adrenaline stijgen. De cijfers, de constante controle en de bijbehorende stress vonden langzaam hun weg naar onze veilige thuishaven. Wat begon als een handige school-app om te helpen, bracht uiteindelijk meer spanning dan verwacht.

Hoe elektronische leeromgevingen faalangst kunnen bevorderen

Een zorgwekkende trend die ik steeds vaker zie, is de toename van faalangst bij leerlingen. De constante ouderlijke controle via elektronische leeromgevingen verhoogt de druk om te presteren enorm. Door de continue beschikbaarheid van informatie over cijfers, huiswerk en absentie dragen deze systemen bij aan het ontstaan van faalangst. Het feit dat ouders op elk moment de voortgang van hun kind kunnen inzien, zorgt voor een constante druk om perfect te presteren.

Een leerling vertelde me eens dat ze bang was om fouten te maken, omdat haar ouders direct zouden zien wanneer ze een slecht cijfer behaalde. Doordat die slechte cijfers uitvergroot werden en haar prestaties vaak vergeleken werden met die van haar zus, kelderde haar zelfvertrouwen. Deze angst beïnvloedde haar slaap en welzijn, wat leidde tot een gebrek aan motivatie om te leren, huiswerk te maken en nieuwe uitdagingen aan te gaan. Het werd een vicieuze cirkel waar ze stap voor stap uit probeert te komen.

Een artikel uit NRC, getiteld "Scholieren ervaren steeds meer druk," wijst erop dat een groot deel van de studiestress onder scholieren afkomstig is van hun ouders. 'Bijna alle ouders reageren enthousiaster op een 9 dan op een 6. Dat is menselijk. Maar sommige ouders projecteren hun eigen angsten, vaak uit hun jeugd, op hun kinderen. Ze zijn bang dat, als hun kind niet slaagt op school of in de maatschappij, ze als opvoeder hebben gefaald.' Hoewel stress normaal is en zelfs essentieel voor gezonde groei en ontwikkeling, kan deze toenemende druk leiden tot ongezonde spanningen bij leerlingen.

De puber als grootste verliezer.

Vroeger konden jongeren zich zonder al te veel zorgen door het schooljaar manoeuvreren, wachtend op hun rapport. Maar tegenwoordig, met cijfers die op elk moment binnenkomen via de telefoon van hun ouders, is die vrijheid verdwenen. De continue beschikbaarheid van deze informatie vormt een constante en ongezonde stressfactor.

Als ouder kun je afspreken om de elektronische leeromgeving op vaste tijden te controleren en je zoon of dochter het vertrouwen geven om zelf verantwoordelijkheid te nemen. Dit kan de druk aanzienlijk verminderen en hen de ruimte geven om hun eigen fouten te corrigeren.

Moedig inspanningen en leerervaringen aan in plaats van alleen resultaten te belonen. Complimenteer je kinderen voor hun inzet en doorzettingsvermogen, niet enkel voor hun cijfers. Door ruimte te geven voor falen, leren jongeren oplossingen te vinden en hun fouten te herstellen, wat hun zelfstandigheid en zelfvertrouwen enorm bevordert

Vanuit Brand New Insights adviseer ik zowel ouders als scholen om duidelijke richtlijnen te geven over het gebruik van het electronisch leerstysteem. Bijvoorbeeld door te beperken wanneer en hoe vaak ouders de app mogen gebruiken en door de communicatie van cijfers te beperken tot schooldagen. Het vinden van een gezonde balans tussen betrokkenheid en zelfstandigheid is cruciaal.

Een gezonde balans vinden

De elektronische leertool kan een waardevol hulpmiddel zijn, mits deze bewust en met mate wordt gebruikt. Door een gezonde balans te vinden tussen betrokkenheid en loslaten, kunnen ouders en scholen helpen de druk op leerlingen te verminderen, terwijl ze hen de ruimte geven om zelfstandig te groeien.

Het is essentieel dat leerlingen kunnen terugkeren naar een veilige omgeving waar ze onvoorwaardelijk zichzelf kunnen zijn, zonder de constante stress van ouderlijke controle. Door bewust om te gaan met deze tools, dragen we bij aan een gezondere en meer ondersteunende leeromgeving voor jongeren.

Door troost en veiligheid te bieden, kunnen ouders of volwassenen het stresssysteem van jongeren helpen kalmeren. Langdurige of structurele stress kan echter het stresssysteem ontregelen, waardoor jongeren moeite krijgen met nadenken, leren of het beheersen van emoties. Wanneer jongeren ervaren dat ze zich veilig voelen en geholpen worden om tot rust te komen, kan het stressniveau dalen. Hierdoor kunnen hun denkvermogen en cognitieve ontwikkeling weer optimaal functioneren.

Naar de brugklas gaan is spannend! Er komt veel op je af, maar het is een belangrijke stap naar volwassenheid. Heb je ondersteuning nodig? Dan kun je deelnemen aan een training zoals WAM! of  LEREN LEREN. Want naar de brugklas gaan hoeft echt niet moeilijk te zijn! Met de juiste begeleiding maak je deze overgang met vertrouwen en plezier.